اصول و مبانی و روشهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف
مصوب چهارصد و سیزدهمین جلسه مورخ 14/11/1376 شورای عالی انقلاب فرهنگی
تاریخ ابلاغ: 06/12/1376 شماره ابلاغ: 4872/دش
شرح:
اصول و مبانى روشهاى اجرایى در مسأله گسترش فرهنگ عفاف وحجاب براى آنکه روشهاى اجرایى دستگاههاى مختلف در اهتمام به تقویت عفاف وحجاب، منطقى و جامع و هماهنگ و تابع یک سلسله اصول و مبانى باشد. به این اصول ومبانى فهرستوار اشاره مىشود: 1-عفاف و حجاب از نتایج و مظاهر ایمان و تقوى است. بنابراین براى تقویت آن باید در درجه اول به تحکیم ایمان و تقویت باورهاى دینىافراد جامعه که در حکم روح و ریشه اخلاق و رفتار آنان است، توجه شود. 2-درتوسعه فرهنگ عفاف و حجاب، لازم است به تحکیم ارزشها و مفاهیم اخلاقى خاصى از قبیل شرم و حیا و آزرم و غیرت که با عفاف و حجاب رابطه نزدیک و بىواسطه دارند و خود ازثمرات ایمان و تقوى محسوب مىشوند و نیز به آموزش احکام شرعى مربوط به عفاف و حجابو آموزش صحیح رفتار زن و مرد با یکدیگر در جامعه و خانواده توجه کافى مبذولشود. 3-توضیح و تبیین دائمى فلسفه و فوائد عفاف و حجاب در زندگى فردى واجتماعى و بیان آثار و نتایج سوءعدم رعایت عفاف و بىحجابى براى درک حقیقت عقلانى ومنطقى عفاف و حجاب امرى ضرورى است. 4-عفاف و حجاب یک امر تربیتى خانواده استو تربیت خانوادگى در تثبیت فرهنگ عفاف و حجاب در اندیشه و روح افراد، نقش اصلى وعمده را ایفا مىکند. 5-لازم است توجه عموم افراد، خصوصاً جوانان به نقش عفاف و حجاب در ایجاد هویت فرهنگى و ملى مستقل براى کشور و ملت و همچنین به آثارمثبت سیاسى این استقلال جلب و مقاصد دشمنان در ترویج فرهنگ برهنگى که خود یکى ازراههاى تهاجم فرهنگى است با ذکر شواهد و نمونههاى تاریخى تشریحشود. 6-ضرورى است به ریشهها و زمینههاى اجتماعى و اقتصادى ضعف عفاف و حجاب از قبیل روحیه اشرافىگرى و تجملپرستى از یک سو و فقر و استیصال مادى از سوى دیگرو نیز دشواریهاى موجود بر سر راه ازدواج شرعى و قانونى و تشکیل خانواده توجه شود وبا مبارزه و مقابله با این ریشهها و انگیزهها موجبات ترویج و توسعه عفاف و حجاب فراهم شود. 7-در توسعه و ترویج عفاف و حجاب باید بر فعالیتهاى فرهنگى،آموزشى و تبلیغى تأکید شده سعى شود فضاى اجتماعى و فرهنگى جامعه و محیط به نحوىساخته شود که افراد به صورتى طبیعى در آن فضا به رعایت عفاف و حجاب رغبت نمایند وبدان عادت کنند و از کارهایى که موجب بدبینى نسبت به اسلام و نظام اسلامى گرددپرهیز شود. 8-در توسعه و ترویج فرهنگ عفاف و حجاب نباید تنها زنان، مخاطبقرار گیرند و نقش و مسؤولیت مردان فراموش شود بلکه باید عفاف و حجاب به عنوان امرىکه به هر دو جنس زن و مرد مربوط مىشود، تلقى شود. 9 -لازم است در معرفىاسوهها و الگوها در جامعه، به عفاف و حجاب به عنوان یک ارزش، عنایت کافى شود و درتبلیغات و نیز در آثار ادبى و هنرى شأن و منزلت انسانى زنان و ارزش حجاب مورد توجهقرار گیرد.
10-تبلیغ عفاف و حجاب باید چنان باشد که خود موجب بدآموزى واشاعه فحشا نشود و دراین امر، مىباید مقتضیات سنى، روحى و فرهنگى مخاطبان موردتوجهقرار گیرد. 11-در توسعه فرهنگ عفاف و حجاب لازم است میان فعالیتهاى فرهنگى،ارشادى و اجرایى، همسویى و هماهنگى وجود داشته باشد و برنامهها و اقداماتانجامشده به صورتى مستمر موردنظارت و ارزیابى قرار گیرد. 12-در تبلیغ وترویج عفاف و حجاب باید بیشتر به جنبههاى مثبت تکیه شود و شیوهها و طرز بیاندوستانه و مؤدبانه به کار گرفته شود و واکنش نسبت به عدم رعایت عفاف و بىحجابىباید تابع مقررات و محدود به حدود قانون باشد و از برخوردهاى خشن و اهانتآمیزخوددارى شود. 13-مدیران و مسؤولان باید از آگاهى و حساسیت لازم نسبت بهمسأله عفاف و حجاب برخوردار باشند و مخصوصاً باید به آموزش صحیح مجریان تبلیغ وپاسدارى از عفاف و حجاب اولویت داده شود. 14-در شهرسازى و معمارى باید فرهنگ عفاف و حجاب مدنظر قرار گیرد و محیط کار و نوع برنامهها و استفاده از وسایل وامکانات به نحوى نباشد که خود موجب اختلاط نامناسب زن و مرد شود.
15-درترویج فرهنگ عفاف و حجاب باید به نوع کار و شرایط مقتضیات محیط زندگى و خصوصیاتاقلیمى و سنتها و آداب محلى و منطقهاى مربوط به لباس و پوشش، با رعایت اصل حکمفقهى حجاب توجه شود و ضمن قائل شدن حرمت و احترام براى چادر به عنوان کاملترین ورایجترین نوع حجاب و تشویق آن به دور از افراط و تفریط، از الزام همگان به استفادهاز یک نوع، رنگ و شکل خاص خوددارى شود. (مراکز ادارى، آموزشى و درمانى تابع ضوابطخاص خود مىباشند). 16-به موازات اهتمام نسبت به عفاف و حجاب و تبلیغ وترویج آن باید تدابیرى اتخاذ شود تا چادر و انواع لباسهایى که استفاده از آنهالازمه رعایت عفاف و حجاب است به آسانى و با هزینهاى معقول و منطقى قابل تأمینباشد. این اصول در 16بند در جلسه 413 مورخ 76/11/14 شورایعالى انقلاب فرهنگى به تصویب نهایى رسید